Rozliczanie transakcji unijnych – sprawdź, czym jest VAT-UE

Polskie firmy coraz aktywniej działają na rynkach europejskich. Transakcje zagraniczne zawierane są coraz częściej. Przedsiębiorca, który ich dokonuje, powinien pamiętać o odmiennych warunkach ich rozliczania. Dochodzi do nich w ramach tzw. transakcji wewnątrzwspólnotowych, przy których zastosowanie ma VAT-UE. Czym jest VAT-EU i jakie są warunki jego rozliczania?

Czym jest VAT-UE?

VAT UE jest potoczną nazwą europejskiego numeru NIP. Do jego posiadania zobligowany jest każdy podatnik VAT, który stanowi stronę w wewnątrzwspólnotowych transakcjach handlowych. Numer VAT UE stanowi polski numer identyfikacji podatkowej, który poprzedzony jest kodem PL. Nadawany jest on po dokonaniu rejestracji firmy jako podatnika VAT na standardowym druku VAT-R – dokument składa się w urzędzie skarbowym jeszcze przed realizacją pierwszej transakcji. Obowiązkowi rejestracji do VAT-EU zobowiązane są nie tylko przedsiębiorstwa będące czynnymi podatnikami VAT. Konieczne jest to również w sytuacjach, kiedy wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów przekroczy 50 tys. złotych.

Numer VAT-UE jest weryfikowany w systemie VIES, który prowadzi Komisja Europejska. Oznacza to, że można go sprawdzić, czy kontrahent jest czynnym płatnikiem VAT i opodatkować transakcje zgodnie ze stawką obowiązującą w danym kraju. Sprawdzenie dokonuje się na specjalnej internetowej platformie.

Jak rozliczać VAT-EU?

Rozliczanie VAT-UE jest specyficzne. Polega na tym, że podatek rozliczany jest przez nabywcę w miejscu, w którym posiada on siedzibę. Sprzedawca wystawia więc fakturę z tzw. odwrotnym obciążeniem. Na jej podstawie nie płaci on podatku VAT od usługi/towaru, ponieważ do jego uregulowania zobowiązany jest nabywca w stawce i na zasadach obowiązujących w kraju jego rejestracji.

Obowiązek składania VAT-UE

Przedsiębiorca, który zarejestrował się do VAT-UE zobowiązany jest do składania deklaracji za okres, w którym dokonano wewnątrz unijnej transakcji nabycia towarów, dostawy towarów lub świadczenia usług. Rozliczanie VAT-UE w systemach księgowych dokonuje się na specjalnej deklaracji. Znajdują się na niej trzy oddzielne części dla każdego z trzech rodzajów możliwych działań. Przedsiębiorca musi wykazać w informacji wartość sumy transakcji z danego okresu.

Deklaracje VAT-UE składa się raz na miesiąc, nie ma możliwości rozliczania się kwartalnie. Należy też pamiętać, że dokument obowiązkowo wysyła się elektronicznie, nie ma możliwości złożenia go w wersji papierowej. Termin złożenia deklaracji to 25 dzień następnego miesiąca po okresie rozliczeniowym, w którym nastąpiła transakcja wewnątrzwspólnotowa.

Jak wyrejestrować się z VAT-EU?

Do wykreślania podatnika z VAT-EU dochodzi w przypadku, gdy

  • za 3 kolejne miesiące lub kwartał w deklaracjach VAT-7/VAT-7K nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia,
  • przez okres 3 kolejnych miesięcy przedsiębiorca nie składał informacji podsumowujących VAT-UE pomimo istnienia takiego obowiązku,
  • podatnik został wykreślony w rejestrze podatników VAT czynnych.

Wykreślenia dokonuje Naczelnik właściwego urzędu skarbowego. Nie musi on informować podatnika o wykreśleniu z VAT-EU – poza pierwszym przypadkiem.